D’alhòli e de leberons : Aprene l’occitan en fasent quicòm mai
Doas dimenjadas al debut 2019, me retrobèri dins lo meteis bar a Tolosa, a me lançar dins d’activitats pron divèrsas : la preparacion d’un alhòli fach a l’ostal lo primièr còp, e la resolucion de murtres subrenaturals lo segond. Lo ligam entre aqueles eveniments improbables ? L’occitan, de segur !
Un pauc de contèxt seriá benlèu util. Lo bar, èra la Topina, un restaurant cultural occitan cercant de crear un endrech dins lo qual l’occitan fa flòri coma lenga de la cosina, de la culture e de la convivialitat. L’alhòli foguèt aprestat del temps d’un dels talhièrs de cosina en occitan regularament organizats per la Topina, que prepausan una introduccion a las especialitats regionalas tradicionalas. La caça als leberons murtrièrs, per quant a ela, se faguèt del temps d’un aprèp-miègjorn de jòcs de societat en occitan organizat per qualques abituats e abituadas de l’Escòla Occitana d’Estiu amb l’intencion de reünir de participants dels ans passats abans l’estiu.

Lo talhièr de cosina a la Topina (Fòto: Sara Brennan)
Tot ben que lo ligam entre lo fach de foetar d’uòus et lo de cercar de descrobrir de bèstias miticas sián pas fòrçament clar, aquelas activitats presentèron totas doas la possibilitat d’aprene et de praticar l’occitan tot en se concentrant sus quicòm mai. Mestrejar perfièchament la gramatica occitana èra pas l’objectiu : èrem puslèu preocupats/preocupadas per la subrebondància d’alhet dins l’alhada tolosenca, o per la possibilitat que lo cònsol del vilatge siá un leberon. Sonia, l’animatritz del talhièr de cosina, revirava d’etapas de las recèptas occitanas per clarificar de tèrmes culinaris tecnics o la finesa amb la qual las noses devián èsser concassadas, mentre que los jogaires e jogairas dels jòcs de societat se concertavan per causir lo biais melhor de dire « voyante » en occitan. Une cèrta dimension pedagogica èra doncas presenta mas segondària : en desviant l’atencion de la lenga occitana en se, aquelas activitats atenuavan tota pression sentida per sos locutors/sas locutrizes et lor presentavan l’opportunitat de participar a una vida sociala en occitan sens crenta.

Es lo leberon! (Fòto: Sara Brennan)
Dins aqueste sens, aquelas doas amassadas fasián viure los objectius de la Topina e de l’Escòla Occitana d’Estiu. Al delà d’èsser una lenga de la sala de classa, l’occitan devenguèt una lenga dels cors de cosina e dels jòcs de cartas, dels repaises e dels rires partejats, de divendres de vèspre e de dissabte de ser – per far cort, una lenga de la vida de cada jorn.
Aquelas escasenças per s’amusar amb l’occitan fòra del mitan escolar, pr’aquò, se faguèron au meme moment que l’Estat francés s’esforçava de reformar l’Educacion nacionala e del meteis còp de limitar – e dins fòrça cases, eliminar – l’ensenhament de l’occitan e d’autras lengas regionalas de França al licèu. La majoritat de las personas que aprestavan l’omós o qu’identificavan de leberons potencials avián mens de 35 ans, et la màger part avián principalament aprés l’occitan a l’escola. Aital aquelas oportunitats per aprene l’occitan en fasent quicòm mai son tanben indirèctament menaçadas, puèi que las reformas prepausadas riscan d’empachar l’emergéncia de futurs cohòrts de mèstres en alhòli e de caçaires de leberons. E mai dins lo contèxte d’aqueles doas recampadas, l’impacte considerable de las consequéncias eventualas de las reformas al sen e al delà de l’Educacion nationala èra evident.
Podètz trobar aicí una peticion sul internèt per la revalorizacion de l’ensenhament d’occitan.
OpenEdition vous propose de citer ce billet de la manière suivante :
Sara Brennan (16 mai 2019). D’alhòli e de leberons : Aprene l’occitan en fasent quicòm mai. Revitaliser l'occitan dans la nouvelle Occitanie. Consulté le 29 avril 2025 à l’adresse https://doi.org/10.58079/shsb
Commentaires récents